اين همه دردسر و فيلمسازي؟

پاسخ افخمي به انتقادات پيرامون «فرزند صبح

بهروز افخمي در پاسخ به انتقادات و اظهارنظرهايي كه درباره پروژه «فرزند صبح» در برخي از نشريات، به‌خصوص درباره بازي هديه تهراني در نقش مادر امام خميني صورت گرفته بود، نامه‌اي منتشر كرد.
او در اين نامه به صراحت از منتقدان به عنوان بنيادگرا و قشري نام مي‌برد و از "برادران ايدئولوژيك"، كه مخاطب نامه او هستند، مي‌خواهد اگر به دنبال تعطيلي اين پروژه هستند، به جاي بازيگران بر كارگردان متمركز شوند. او در نامه خود كه با زباني صريح نوشته شده مي‌گويد:
من بهروز افخمي، نويسنده فيلمنامه و كارگردان فيلم سينمايي «فرزند صبح» (درباره زندگي و دوران خردسالي خميني بزرگ) به تمام كساني كه قصد دارند اين فيلم را بپيچانند و مال خود كنند يا به صورت چيزي پيش‌پاافتاده و بي‌خطر درآورند نصيحت مي‌كنم كه خودشان را خسته نكنند و همه قدرتشان را براي تعطيل و توقف فيلم به كار گيرند. به برادران ايدئولوژيك و بنيادگرا در برخي روزنامه‌هاي ... و نشريات ديگري كه نديده‌ام، توصيه مي‌كنم كه به جاي اين همه دروغ و راست بي‌امضا و امضادار كه درباره صلاحيت بازيگران چاپ مي‌زنيد، روي بي‌صلاحيتي ديني و اخلاقي من متمركز شويد و آن‌قدر بنويسيد تا فيلم را تعطيل كنند. شما چاره ديگري نداريد. من كوتاه نمي‌آيم و به دست خودم فيلمي را كه شما مي‌خواهيد نمي‌سازم. برعكس اميدوارم فيلمي بسازم كه تفاوت‌هاي عميق طبع شوخ و طينت لطيف خميني بزرگ را با قشريوني مثل شما به نمايش بگذارد. فيلمي كه به نسل امروز نشان دهد كه او شاعر بود و اهل ادب بود و بي‌ادبي را با دشمنان هم مجاز نمي‌داشت.
نسل امروز، سيد نازنين ما را چندان نمي‌شناسد اما امثال شما قشريون تر‌شرو و تندخو را مي‌شناسد كه به بهانه حفظ شان او زور مي‌گوييد و اهل هنر را تحقير و تهديد مي‌كنيد. من اميدوارم بتوانم فيلمي بسازم كه نشان دهد خميني چيز ديگري بود و شما همرهان سست‌عناصر چيز ديگري هستيد و بنيادگرايي ايدئولوژيك و هنرناشناس رجوي و بن‌لادن و همتاهاي داخلي ايشان ربطي به حقيقت اسلام ندارد، همان‌طور كه بنيادگرايي بوش و دار و دسته‌اش ربطي به مسيحيت ندارد و بنيادگرايي صهيونيستي با حقيقت دين موسي مرتبط نيست.
من اميدوارم فيلمي بسازيم كه تفاوت‌هاي بنيادي اخلاق و رفتار و طبع و طينت شما را با خميني بزرگ و اسلام حقيقي نشان دهد و كفر شما را بالا بياورد. بنابراين به جاي اين‌كه به دنبال بهانه‌هاي تماشاگرپسند وقت تلف كنيد، بايد هرچه زودتر و به هر ترتيب جلوي ادامه كار را بگيريد.
من ـ اگر بمانم ـ در طول فيلمبرداري هم مرام امام را رعايت خواهم كرد. هنرمندان را احترام خواهم داشت. ميزان را حال فعلي خواهم دانست، در احوال اشخاص تجسس نخواهم كرد و به جاي غيبت و تهمت و ياوه‌گويي به محاسبه احوال خودم مشغول خواهم بود.
«فرزند صبح» به همه هنرمندان با ذوق و تواناي قبل و بعد از انقلاب كه امام را دوست دارند و دوست دارند كه در فيلمش ظاهر شوند، بدون در نظر گرفتن سوابق و گذشته خوش‌آمد مي‌گويد. اما آنها بايد بدانند كه غير از برادران ايدئولوژيك طايفه ديگري هم قصد دارد از ساخته شدن اين فيلم جلوگيري كند. اين طايفه معمولاً از تلفن استفاده مي‌كنند و گاهي از لس‌آنجلس تلفن مي‌زنند. آنها شما را خيرخواهانه نصيحت مي‌كنند و هشدار مي‌دهند و اگر لازم شد تهديد هم مي‌كنند. به شما مي‌گويند كه در حكومت آينده (يعني همان كه در دور دوم رياست جمهوري بوش در ايران بر سر كار خواهد آمد!) بايد براي بازي در اين فيلم جواب پس بدهيد.
حقيقت اين است كه بسياري از روشنفكران مخالف خوان در مقابله با آن فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري كه نمي‌پسندند، همان شيوه‌ها و رفتارهايي را در پيش مي‌گيرند كه هواداران ايدئولوژيك حكومت اسلامي به كار مي‌برند. الا اين‌كه ايشان فعلاً زور زيادي ندارند و مجبورند از تلفن استفاده كنند. به‌هرحال اين فيلمي است كه نه بنيادگرايان هوادار حكومت اسلامي دوست دارند و نه معاندين بنيادي جمهوري اسلامي مي‌پسندند. بازيگراني كه پيشنهاد بازي در اين فيلم را رد كرده‌اند اكنون يك فهرست طولاني را تشكيل مي‌دهند كه هر روز طولاني‌تر مي‌شود. بسياري از آنها مخالف امام يا جمهوري اسلامي نبودند و فقط تحت تاثير تلفن‌هاي وحشت‌انگيز قرار گرفتند و يا از ضايع شدن حيثيت در روزنامه‌هاي برادران ايدئولوژيك وحشت كردند.
والسلام
بهروز افخمي -

قبادي: با اين وضع ديگر در ايران فيلم نمي‌سازم
فيلم «لاك‌پشت‌ها هم پرواز مي‌كنند» ساخته بهمن قبادي كمتر از يك ماه گذشته تقريباً در سه سينما به نمايش در آمده بود. اما هنوز اكرانش به يك ماه نرسيده بود كه از پرده برداشته شده و هم‌اكنون در تك‌سئانس يك سينما به نمايش خود ادامه مي‌دهد.
بهمن قبادي در گفت‌وگويي با خبرنگزاري ايسنا درباره ساخت فيلم جديدش گفت: "چيزي معلوم نيست، چون توقف نمايش «لاك‌پشت‌ها هم پرواز مي‌كنند» در ايران، انرژي ساخت فيلم بعدي را از من گرفت."
قبادي گفت: "من نمي‌خواستم فيلم را در گروه مخاطب خاص اكران كنم، بلكه مي‌خواستم همانند بسياري از فيلم‌ها در تعداد زيادي از سينماها به نمايش در‌آيد، اما به اين شرط راضي شدم كه اين‌گونه به نمايش درآيد، كه در مدت طولاني سه ماهه و در اين تعداد معدود سينما، به نمايش خود ادامه دهد اما حالا كمتر از يك ماه از نمايش آن نگذشته كه آن را برداشته‌اند و بايد مورد ويژه و دليل آن بگويند. سينمادارها از فروش فيلم راضي هستند، بنابراين دليلي براي برداشتن آن وجود ندارد."
وي ضمن اعلام اين اعتراض خود گفت: "چرا فيلمي كه در دو سالن سينما بدون هيچ تبليغ و بيلبوردي به نمايش درآمد و فروش خوبي داشته، فيلمي كه بصورت دالبي ديجيتال آماده شده اما در بعضي سينماها (صرفا به دليل خراب شدن يك دستگاه زيرنويس) بصورت دي‌وي‌دي پخش شد ـ كه اين يك فاجعه بزرگ است، اين‌گونه از اكران برداشته شد، آن هم درحالي‌كه تازه زماني كه تبليغات تلويزيوني آن آغاز شده بود."
وي در ادامه گفت: "من فيلم را براي مخاطب عام و براي تماشاچي و به احترام سينماي ملي ساختم اما چرا بايد در كشورهاي بيگانه‌اي مثل اسپانيا، ايتاليا نمايش آن با ۸۰ كپي و ۸۰ سينما آن هم دوبله شده انجام شود اما در مملكت خودم با دو كپي و دو سالن سينما؟ بنابراين چه دليلي وجود دارد دوباره اينجا فيلم بسازم؟ پس به سرزميني مي‌روم و آنجايي فيلم مي‌سازم كه پخش فيلم درست است."
بهمن قبادي گفت: "دو سال براي ساخت فيلم رنج بردم اما حالا فيلم درست ديده نمي‌شود و به نمايش آن هم كمك نمي‌كنند، طوري كه من خودم، پوستر فيلم را به ديوارها زدم. به‌هرحال تا اينجا مسئول فيلم بودم و تا اين احظه هم هنوز مسئوليتش را دارم، چون همانند بچه‌ام فيلم‌هايم را دوست دارم،‌ حالا چه كسي به داد بچه‌ام مي‌رسد؟"
اين كارگردان سينماي ايران، ضمن اشاره به تك‌سانس در سينما سپيده اظهار داشت: "اين نوع نمايش، توهين به من فيلمساز است، به هر حال اگر تا ظرف چند روز آينده ۳ تا ۴ سالن سينما به نمايش فيلم اختصاص ندهند، ‌محال است كه ديگر در اينجا فيلم بسازم. مي‌روم در سرزميني فيلم مي‌سازم كه براي فيلم‌هايم احترام قائل هستند. در ايران، قبل از پخش، براي فيلم‌ها احترام قائل هستند،‌ اما درحالي‌كه همه سينما يعني پخش، چرا كارشناسانه بامقوله پخش برخورد نمي‌كنند؟"
گفتني است «لاك‌پشت‌ها هم پرواز مي‌كنند» ساخته بهمن قبادي روز جمعه در حاشيه جشنواره فيلم كوتاه، در سينما ايران به نمايش در خواهد آمد.

پ.ن : قبلاً هم كه ملاقلي‌پور انصراف از فيلم‌سازي داده‌بود، بابا درش رو تخته كنيد بره . اينهمه فيلمهاي پرمحتوا و تكنيكي كه سيمافيلم براتون مي‌سازه كافي نيست ؟‌ به اندازه چند سال هم پيشاپيش ساخته.ديگه نيازي به فيلمساز نداريم. كشورهاي خارجه هستن كه فقر فرهنگي دارن.بريد برا اونا فيلم بسازيد!